اقدامات موثر در درمان بیش فعالی

درمان بیش فعالی یا ADHD

تعریف (Introduction):

بیش فعالی اختلالی است که روی مغز و رفتار اثر می گذارد. درمان شناخته شده ای برای این بیماری وجود ندارد. ولی چند روش وجود دارد که از طریق آنها کودک می تواند علائم بیش فعالی خود را مدیریت کند.

روش های درمان بیش فعالی از مداخلات رفتاری تا تجویز دارو متفاوت می باشد. در بسیاری از موارد دارو به تنهایی یک درمان موثر برای ADHD می باشد. با این حال موسسه ملی بهداشت روان ( National Institute of Mental Health ) پیشنهاد می کند که انتخاب موارد دیگر درمان نیز مهم است.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد روش های درمانی موجود، مقاله ی زیر را مطالعه کنید.

داروهای محرک و غیر محرک (Stimulant and nonstimulant medications):

داروها اغلب بخش مهمی از درمان بیماری ADHD است. با این حال، تصمیم گیری برای دارو دادن به کودک بیش فعال به عنوان والدین می تواند یک تصمیم دشوار باشد.

برای انجام بهترین انتخاب، شما و پزشکِ کودک شما باید با هم تصمیم بگیرید که آیا تجویز دارو برای کودتان موثر می باشد یا خیر؟

اگر تجویز دارو در درمان بیش فعالی موثر باشد، در مورد زمان مصرف آن نیز باید با پزشک مشورت کنید. شما و پزشک باید تعین کنید که چه نوع داروهایی بهترین هستند. دو نوع اصلی از این داروها در درمان بیش فعالی، محرک ها و غیر محرک ها می باشند.

داروهای محرک سیستم عصب مرکزی:

 Ø¯Ø§Ø±ÙˆÙ‡Ø§ÛŒ محرک سیستم عصب مرکزی (CNS) متداول ترین داروی بیش فعالی هستند. این داروها از طریق افزایش دوپامین Ùˆ نوراپی نفرین در بدن عمل Ù…ÛŒ کنند. این داروها تمرکز Ùˆ توجه کودک را افزایش Ù…ÛŒ دهند.

محرک های رایج سیستم عصبی مرکزی یا (CNS) که برای درمان بیشفعالی (ADHD) استفاده می شود عبارتند از:

• محرک های مبتنی بر آمفتامین (Adderall, Dexedrine, Dextrostat)
• دکسترومت آمفتامین (Desoxyn)
• دکسترومتیل فنیدیت (Focalin)
• متیل فنیدیت (Concerta, Daytrana, Metadate, Ritalin)

داروهای غیر محرک سیستم عصبی

هنگامی که داروهای محرک بی اثر باشند و یا عوارض جانبی ایجاد کنند که کودک نتواند آنها را تحمل کند، پزشک کودک شما ممکن است داروهای غیر محرک تجویز کند. برخی از داروهای غیر محرک با افزایش سطح اپی نفرین در مغز کودک عمل میکند.

تصور می شود نوراپی نفرین به توجه و حافظه کمک کند. این درمان های غیر محرک عبارتند از :

• اتوموکسین (Strattera)
• داروهای ضد افسردگی مانند نورتریپتیلین (Pamelor)

انواع دیگر داروهای غیر محرک نیز می تواند در درمان ADHD کمک کند. اینکه چطور این داروها به درمان بیش فعالی (ADHD) کمک میکند کاملا مشخص نیست ولی شواهدی وجود دارد که نشان می دهد، آنها کمک می کنند تا برخی مواد شیمیایی که در بخش هایی که مربوط به حافظه و توجه در مغز هستند، عملکرد بهتری داشته باشند.

برخی از این داروهای غیرمحرک عبارتند از:

• گوانفاسین (Intuniv)
• کلونیدین (Kapvay)

عوارض جانبی داروهای بیش فعالی (محرک و غیر محرک):

عوارض رایج جانبی محرک ها و غیرمحرک ها نسبتا مشابه می باشد. بعضی از این عوارض جانبی عبارتند از:

• سردرد
• مشکلات خواب
• ناراحتی های Ø´Ú©Ù…ÛŒ
• عصبی بودن
• تحریک پذیری
• کاهش وزن
• خشکی دهان

عوارج جانبی شدیدتر و جدی تر کمتر بروز میکنند. برای داروهای محرک این عوارض جانبی جدی تر در کودکان عبارتند از:

• توهم (شنیدن صدا Ùˆ یا دیدن چیزهایی Ú©Ù‡ واقعا نیستند)
• افزایش فشار خون بالا
• واکنش های آلرژیک
• افکار یا اقدامات خودکشی

برای داروهای غیر محرک، این عوارض جانبی جدی تر در کودکان عبارتند از:

• تشنج
• افکار یا اقدامات خودکشی

درمان بیش فعالی یا ADHD در کرج (Therapeutic ADHD treatments)

روش های مختلف درمانی می تواند به کودکان مبتلا به بیش فعالی کمک کند. با روانشناس کودک خود در مورد این موضوع صحبت کنید. یک یا چند روش درمانی می تواند برای کودک شما مفید باشد.

روان درمانی (Psychotherapy)

روان درمانی به کودک بیش فعال Ú©Ù…Ú© Ù…ÛŒ کند Ú©Ù‡ با علائم Ùˆ نشانه های ADHD  Ø±Ø§Ø­Øª تر کنار بیاید. بیش فعالی باعث Ù…ÛŒ شود Ú©Ù‡ کودک شما نتواند با همسالان Ùˆ شخصیت های مهم اطرافش ارتباط موثر برقرار کند. روانشناس کودک خوب در کرج باعث Ù…ÛŒ شود Ú©Ù‡ کودک شما بهتر بتواند این ارتباطات را مدیریت کند.

در روان درمانی، کودک همچنین ممکن است بتواند الگوهای رفتاری خود را کشف کند، Ùˆ بیاموزد Ú©Ù‡ چگونه Ù…ÛŒ تواند در آینده انتخاب های خوبی داشته باشد. Ùˆ خانواده درمانی Ù…ÛŒ تواند یک روش عالی برای Ú©Ù…Ú© به درک بهترین روش کار با رفتارهای مخرب کودک باشد. بدین منظور مشاوره با بهترین روانشناس کودک  ÛŒØ§ مشاور کودک در کرج توصیه میشود.

رفتار درمانی (Bihavior therapy)

هدف رفتار درمانی (BT) این است که به کودک شما یاد دهد که چگونه رفتار خود را بازبینی کند و آنها را به شکل درست تغییر دهد. شما و کودکتان و معلم کودکان در این روش با هم کار می کنید. یک رفتاردرمانگرخوب از طریق بعضی روشها و استراتژی ها به کودکتان یاد میدهد که در موقعیت های خاص چگونه رفتار مناسب داشته باشد. به عنوان مثال ، می توان برای پاداش دادن به رفتارهای مثبت ، یک سیستم پاداش رمزگذاری کرد. انتخاب یک رفتاردرمان با تجربه درکرج و همکاری خانواده، میتواند بهترین تاثیر را داشته باشد.

آموزش مهارت های اجتماعی (social skills training)

اگر كودك مسائل جدی در زمینه برخورد با محیط های اجتماعی نشان دهد ، آموزش مهارت های اجتماعی گاهی می تواند مفید باشد. همانند BT ، هدف از آموزش مهارتهای اجتماعی ، آموزش رفتارهای جدید و مناسب تر به کودک است. این به کودک مبتلا به ADHD کمک می کند تا بهتر با دیگران همکاری و یا بازی کند. یک روانشناس خوب در کرج سعی می کند که رفتارهای زیر را به کودک یاد دهد:

• انتظار برای نوبت  خود (waiting their turn)
• تقسیم کردن اسباب بازی (sharing toys)
• درخواست Ú©Ù…Ú© (asking for help)
• برخورد با آزار Ùˆ اذیت (dealing with teasing)

کاردرمانی کودک بیش فعال

یکی از درمان های کلیدی در درمان بیش فعالی کاردرمانی حسی و کاردرمانی درکی حرکتی است. یک کاردرمان خوب میتواند نقش موثری در درمان بیش فعالی داشته باشد. اغلب کودکان بیش فعال اختلالاتی در پردازش های حسی و هماهنگی های حرکتی اندام ها دارند. کاردرمان حسی در کرج میتواند به کودک در تعدیل حس ها و آرام سازی و همچنین یکپارچگی حسی کمک کند. که این تمرینات کمک شایانی در افزایش توجه کودک بیش فعال میکند.

گروه های حمایتی (Support groups)

گروه های حمایتی کمک می کنند که والدین کودکان مبتلا به بیش فعالی با هم در ارتباط باشند و تجربیات و نگرانی هایشان را با هم به اشتراک بگذارند. گروه های حمایتی به طور منظم با تشکیل جلسات مختلف باعث ایجاد روابط و شبکه و گروه های حمایتی می شوند. والدینِ کودک مبتلا به بیش فعالی اگر بدانند تنها کسانی نیستند که با این مشکلات سر و کار دارند، آرامش بیشتری خواهند داشت. گروه های حمایتی می توانند یک منبع الهام بخش و عالی از ایده و استراترژی در برخورد با بیش فعالی کودک باشند مخصوصا اگر به تازگی این بیماری در کودک تشخیص داده شده است. از دکترتان بپرسید کجا می توانید این گروها را پیدا کنید.

آموزش والدین (Parenting skills training)

آموزش مهارتها به والدین از طریق بعضی تکنیک ها به شما کمک می کند تا بهتر بتوانید رفتار کودک خود را بشناسید و مدیریت کنید.

برخی از این تکنیک ها شامل موارد زیر میشود:

پاداش سریع: سعی کنید از یک سیستم پاداش سریع برای پاسخ به رفتار یا کار خوب کودکتان استفاده کنید.

مهلت زمانی: وقتی کودک شما بیش از حد بی قاعده و خارج از کنترل می شود از یک مهلت زمانی استفاده کنید. برای بعضی از کودکان ، بیرون آمدن از یک وضعیت استرس زا یا تحریک بیش از حد، می تواند به آنها کمک کند تا یاد بگیرند که دفعه بعدی که یک وضعیت مشابه ایجاد می شود ، چگونه واکنش مناسب تری نشان دهند.

با هم بودن: یک زمانی را برای انجام فعالیت های لذت بخش Ùˆ آرامش بخش  در کنار هم، قرار دهید. در این مدت با هم بودنتان، شما Ù…ÛŒ توانید به دنبال فرصت هایی باشید تا به آنچه فرزندتان بخوبی انجام Ù…ÛŒ دهد اشاره کرده Ùˆ از نقاط قوت Ùˆ توانایی های آنها تعریف کنید.

ایجاد امکان موفقیت: شرایط را به گونه ای ساختار بندی کنید Ú©Ù‡ به کودک شما اجازه ‌دهد موفقیت کسب کند. به عنوان مثال ØŒ ممکن است به آنها اجازه دهید همزمان فقط یک یا دو همبازی داشته باشند تا بیش از حد تحریک نشوند.

مدیریت استرس: از تکنیک هایی مثل مدیتیشن، یا تکنیک های ریلکسشن و یوگا برای آرامش و مدیریت استرس کودکتان استفاده کنید.

مداخلات رفتاری در مدرسه و خانه

یکی از بزرگترین نگرانی های والدینِ کودکان مبتلا به بیش فعالی، موفقیت کودکشان در مدرسه می باشد. بسیاری از این موفقیت ها به سازماندهی آنها بستگی دارد. سازمان یافته بودن و منظم بودن مهارتی است که بسیاری ازکودکان مبتلا به بیش فعالی با آن دست و پنجه نرم میکنند. مراحل ساده ای مانند موارد زیر می تواند کمک بزرگی برای سازماندهی و موفقیت بهتر کودکان بیش فعال باشد.

جدول بسازید:

هر روز یک برنامه ی معمول تنظیم کنید. سعی کنید مطمئن شوید که بیدار شدن، خوابیدن، مشق شب و حتی زمان بازی در زمانهای ثابت انجام می شود. برنامه ی زمانبدی را در جلوی دید قرار دهید. تا حد امکان تغییری در برنامه داده نشود و اگر قرار است تغییری داده شود حتما قبل از نصب برنامه در جلوی دید باشد.

وسایل روزمره را مرتب کنید:

اطمینان حاصل کنید که لباس، کوله پشتی، وسایل بازی و وسایل مدرسه همه در جای مشخصی قرار دارند.

از دفترچه یادداشت استفاده کنید:

تکالیف خانه و مشق شب را در یک دفترچه یادداشت برای کودکتان یادآوری کنید.

استفاده از کامپیوتر را در کلاس در خواست کنید:

برای بعضی از کودکان مبتلا به بیش فعالی دست خط و با دست نوشتن سدی برای موفقیتشان محسوب می شود. در این موارد بهتر است اگر معلمشان اجازه می دهد، این کودکان، از کامپیوتر در کلاس استفاده کنند.

از جملات مثبت برای پیشرفت کودکتان استفاده کنید:

کودکان مبتلا به بیش فعالی اغلب از سوی والدین و بزرگترها مورد انتقاد قرار می گیرند پس آنها همیشه انتظار این را می کشند. اگر آنها همیشه فقط بازخورد منفی بگیرند بدون اینکه هرگزچیز مثبتی در مورد خودشان بشنوند، فکر می کنند که خودشان را بد جلوه بدهند.

برای بهبود عزت نفس و تقویت رفتار مثبت، از جملات مثبت استفاده کنید. اگر فرزند شما از این قوانین پیروی میکند و رفتار مناسبی دارد، به او پاداش های کوچک بدهید و او را تشویق کنید. این به آنها اجازه می دهد تا بدانند شما چه رفتاری را ترجیح می دهید، ضمن اینکه به آنها می فهماند که می توانند خوب باشند

با روانشناس کودک صحبت کنید

بهترین درمان برای بیش فعالی کودک اغلب شامل چندین روش است. درمان می تواند شامل دارودرمانی یا روش های درمانی دیگر باشد. درمان مناسب به کودک شما کمک کند علائم بیش فعالی خود را مدیریت کرده و احساس بهتری نسبت به خود داشته باشد.

برای اینکه بدانید بهترین درمان بران کودتان چیست نیاز هست Ú©Ù‡ با بهترین روانشناس کودک در کرج  Ù…شورت کنید. سوالاتی Ú©Ù‡ شما نیاز هست از یک مشاور کودک در کرج بپرسید شامل موارد زیر Ù…ÛŒ شود.

• آیا درمان دارویی  Ø¨Ù‡ درمان بیشفعالی کودکم Ú©Ù…Ú© Ù…ÛŒ کند؟
• داروهای محرک یا داروهای غیر محرک برای درمان کودم توصیه Ù…ÛŒ شود؟
• انتظار Ú†Ù‡ عوارض جانبی باید از این داروها داشته باشم؟

برای مشاوره با روانشناس کودک در کرج و کاردرمان کودک در کرج با شماره زیر تماس بگیرید:

02634431369

منبع متن :  https://www.healthline.com/health/adhd/signs

ترجمه: نازیلا ندایی طوسی