نقش حافظه کاری در یادگیری ریاضیات

حافظه و یادگیری

اگر شکایت‌هایی مثل موارد زیر دارید، حتما این مقاله را بخوانید:

• معلم ریاضی‌ همیشه از دختر/ پسرم شکایت داره!
• ریاضی رو یاد Ù…ÛŒ‌گیره، ولی زود هم فراموش Ù…ÛŒ‌کنه!
• ریاضی بچه‌ام خیلی ضعیف!
• هر سال معلم ریاضی Ù…ÛŒ‌گیرم، ولی فایده‌ای نداره!

شکایت‌هایی مثل این موارد Ù…ÛŒ‌توانند نشانگر اختلال ریاضی باشند!

ضعف حافظه کاری تنها علت اختلال ریاضی نیست، اما Ù…ÛŒ‌تواند نقشی مهم در اختلال Ùˆ ضعف در عملکرد ریاضی داشته باشد.
مهارت هایی مانند حافظه، توجه یا سرعت پردازش اطلاعات شاخص های مهم در یادگیری مدرسه‌ای هستند. از بین همه توانایی‌های شناختی عمومی، مطالعات مختلف نشان داده است Ú©Ù‡ حافظه کاری نقش مهمی در فرایند یادگیری دارد.
حافظه کاری از مجموعه ای از وظایف شناختی پشتیبانی Ù…ÛŒ‌کند Ú©Ù‡ نیاز به نگهداری فعال (در دسترس نگهداشتن فعالانه) Ùˆ دستکاری همزمان اطلاعات دارد. در زندگی روزمره‌ØŒ هنگام انجام کارهای مختلف از این سیستم حافظه استفاده Ù…ÛŒ‌کنیم. به عنوان مثال، هنگامی Ú©Ù‡ باید لیست خرید را در ذهن Ù†Ú¯Ù‡ داریم، کتاب بخوانیم Ùˆ همچنین هنگامی Ú©Ù‡ به فردی Ú©Ù‡ با ما صحبت Ù…ÛŒ‌کند، باید گوش دهیم تا پاسخ ما مناسب دهیم، به مهارت های حافظه کاری نیاز داریم. در واقع، در این مواقع، ما باید اطلاعات خاصی را به خاطر بسپاریم Ùˆ سایر اطلاعات را برای پردازش Ùˆ درک آنها بازیابی کنیم.
در محیط مدرسه ØŒ هنگام خواندن ØŒ نوشتن یا محاسبه اعداد، کودکان از حافظه کاری به عنوان یک فضای ذهنی استفاده Ù…ÛŒ‌کنند Ú©Ù‡ در آن اطلاعات در حین دستکاری، فعال Ù†Ú¯Ù‡ داشته Ù…ÛŒ‌شوند.
نقص در حافظه کاری اغلب باعث ضعف در عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان میشود. ضعف در حافظه کاری باعث Ù…ÛŒ‌شود دانش‌آموزان دستورالعمل‌ها را فراموش کنند، به خصوص اگر طولانی باشند (فراموش Ù…ÛŒ‌کنند سوال از آنها Ú†Ù‡ خواسته)ØŒ قسمت‌هایی از متن را هنگام نوشتن فراموش Ù…ÛŒ‌کنند (پاسخ‌های کوتاه بی‌ربط به سوالات کتبی تشریحی Ù…ÛŒ‌دهند) Ùˆ به طور کلی، آنها قادر به مدیریت ذخیره سازی Ùˆ دستکاری همزمان اطلاعات نیستند. از بین همه کودکان دارای مشکلات حافظه کاری، بیش از 80Ùª دارای اختلال ویژه یادگیری هستند، مانند اختلال حساب، Ú©Ù‡ توانایی پیش بینیِ قویِ حافظه کاری را در عملکرد مدرسه تأیید Ù…ÛŒ کند.
حافظه کاری و یادگیری ریاضیات
حافظه کاری نقش اساسی در یادگیری ریاضی کودکان دارد. در واقع، حتی ساده ترین کارهای ریاضی مانند مقایسه اعداد را نیز با حافظه کاری انجام Ù…ÛŒ‌دهیم. در این فرایند کودکان باید معنای نمادهای عددی (یعنی مقادیر مربوط به ارقام) را بازیابی کنند، اطلاعات را در حافظه حفظ کرده Ùˆ کار مقایسه را انجام دهند. این فرآیند برای کارهای پیچیده ریاضی نیز مورد نیاز است.
تصور کنید Ú©Ù‡ از کلاس خواسته Ù…ÛŒ شود یک تمرین را با استفاده از محاسبه ذهنی انجام دهد. برای یافتن پاسخ، لازم است، دو عدد را در عرصه حافظه کاری، فعال Ùˆ بازیابی Ùˆ قوانین ضرب را اعمال کرده Ùˆ  نتایج جزئی محاسبه را در حافظه، حفظ کند؛ Ùˆ در نهایت، لازم است محصولات ذخیره شده در حافظه کاری را با هم جمع کند Ùˆ نتیجه صحیح را بدست آورد. بدون حافظه کاری، تکمیل تکلیف‌های ذهنی غیرممکن است، حافظه کاری برای حفظ اطلاعات در حافظه هنگام پردازش سایر اطلاعات ضروری است.
مسائل ریاضی نمونه دیگری از یک کار پیچیده ریاضی است Ú©Ù‡ به منابع حافظه قابل توجهی نیاز دارد. به عنوان مثال، برای درک یک مساله، کودکان باید اطلاعات جدید خوانده شده را با اطلاعات موجود در حافظه ادغام کنند. علاوه بر این، لازم است فقط به اطلاعات مربوطه موجود در متن توجه کرده Ùˆ آنها را به خاطر بسپارند Ùˆ مداخله اطلاعات بی‌ربط در فرایند پاسخ یابی را متوقف کنند. از سوی دیگر، برای دستیابی به راه حل، ایجاد تصویر ذهنی صحیح از مسئله نیز ضروری است، فرآیندی Ú©Ù‡ نیاز به مهارت های حافظه دیداری -فضایی دارد.
مشکلات حافظه برای کودکان مبتلا به اختلال حساب
ظرفیت حافظه کاری محدود است. هنگامی Ú©Ù‡ یک کار ریاضی نیاز به پردازش یا نگهداری فعالانه اطلاعات بیش از ظرفیت برای کودک دارد، در نتیجه کودک اطلاعات را از دست خواهد داد Ùˆ عملکرد او پایین خواهد آمد. کودکان مبتلا به اختلال ریاضی مشکلات حادی را در سطح حافظه کاری، به ویژه در حافظه بینایی - فضایی نشان Ù…ÛŒ دهند. برای سهولت انجام تمرینات ریاضی پیشنهاد Ù…ÛŒ‌شود در کلاس برای کودکان مبتلا به این نوع مشکلات، برنامه های مداخله ای طراحی شود تا از بار اضافی اطلاعات در حافظه کاری پیشگیری کند.

ترجمه: دکتر زهرا امین‌آبادی، مدیریت مرکز اختلال یادگیری راه آینده در کرج Ø¨Ø§ ده سال سابقه کار در زمینه انواع اختلالات ریاضی، خواندن، نوشتن، توجه Ùˆ حافظه، مجهز به نرم افزار توانبخشی Ùˆ ارزیابی شناختی.
منبع: https://www.smartick.com/blog/education/psychology/working-memory-mathematics/