علائم اختلال بیش‌فعالی_نقص‌‌توجه در زندگی روزمره کودکان چگونه است؟ آیا جواب دادن بدون فکر کردن، و صحبت زیاد در مدرسه می تواند نشانه اختلال بیش‌فعالی نقص‌‌توجه باشد؟ در زمین بازی درگیری شدن چطور؟ بی قراری و ضربه زدن مداوم؟ از این تست علامت سنج برای سنجش اینکه آیا بیش فعالی و تکانشگری فرزند شما نشان دهنده اختلال بیش‌فعالی نقص‌‌توجه است، استفاده کنید و سپس نتایج را با یک پزشک متخصص مطرح کنید.
آیا کودک من دارای اختلال بیش‌فعالی نقص‌‌توجه است؟
به گفته انجمن روانپزشکان آمریکا ، تقریباً 8.4 درصد از کودکان در ایالات متحده دارای اختلال بیش‌فعالی نقص‌‌توجه هستند (میزان شیوع این اختلال در ایران تفاوت قابل ملاحظه¬ای با میانگین جهانی ندارد). علائم اغلب برای اولین بار هنگامی که کودک به سن مدرسه می‌رسد و در نشستن طولانی مدت دچار مشکل می‌شود، کلاس را مختل می‌کند و پاسخ‌های خود را به طور ناگهانی بیان می‌کند، در برخورد با همکلاسی‌ها سرخوردگی یا عصبانیت را تجربه می کند تشخیص داده می شود. علائم اختلال بیش‌فعالی نقص‌‌توجه می‌تواند شامل صحبت کردن بیش از حد، حرکت مداوم، و حرکت بدون فکر باشد ، برای واجد شرایط بودن برای تشخیص، کودک باید اکثر علائم اختلال بیش‌فعالی نقص‌‌توجه را در بیش از یک حالت نشان دهد.
اگر فکر می کنید کودک شما ممکن است علائم بیش فعالی و تکانشگری دارد، به سوالات زیر پاسخ دهید و نتایج را برای ارزیابی و بحث با روانپزشک یا روانشناس کودک مطرح کنید. فقط یک متخصص روانشناسی یا روانپزشک می‌تواند به طور قطعی بگوید که آیا علائم به اندازه کافی شدید، مکرر و فراگیر هستند تا بتوان اختلال بیش‌فعالی نقص‌‌توجه را تشخیص داد. این خودآزمایی ممکن است سرنخ‌های رفتاری و پیشنهاداتی در مورد مراحل بعدی ارائه دهد.
این پرسشنامه برای تعیین اینکه آیا فرزند شما علائمی مشابه علائم اختلال نقص توجه و بیش فعالی دارد یا خیر، طراحی شده است. اگر به تعداد قابل توجهی از این سوالات پاسخ اغلب می دهید، با روانپزشک یا روانشناس متخصص کودک مشورت کنید. تشخیص دقیق تنها از طریق ارزیابی بالینی قابل انجام است.
بر اساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) ، منتشر شده توسط انجمن روانپزشکان آمریکا:
1. کودک من وقتی کودک دیگری او را تحریک می کند واکنش فیزیکی نشان می دهد در حالی که می‌داند نباید این کار را انجام دهد، ضربه می‌زند یا هل می‌دهد یا داد می‌زند. واکنش او تقریباً آنی است؛ اگرچه بعد از آن احساس بدی دارد، اما ظاهراً در آن لحظه قادر به کنترل این رفتار نیست.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
2. فرزندم روابط اجتماعی خوبی دارد، به راحتی با سایر کودکان صحبت کند اما دوستان نزدیک بسیار کمی دارد. بودن در کنار او سرگرم کننده است اما نمی‌تواند کنار بیاید و به نیازهای طرف مقابل توجه کند.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
3. فرزندم نمی تواند بی‌حرکت بنشیند. او همیشه بی‌قرار است، حواسش پرت است، مداد روی میز می‌زند یا پاهایش را تکان می‌دهد حتی در پایان یک روز طولانی و خسته کننده وقتی خانواده برای شام نشسته‌اند یا سعی می‌کنند بی سر و صدا یک برنامه تلویزیونی را تماشا کنند، این رفتارها ادامه دارد.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
4. وقتی فرزندم به چیزی مانند تماشای فیلم مورد علاقه اش علاقه نشان می‌دهد و روی آن تمرکز می‌کند، با چیزی بازی می‌کند.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
5. معلم فرزندم می‌گوید که فرزندم گاهی در هنگام درس یا زمانی که کلاس بی سر و صدا کار می کند از صندلی خود بلند می‌شود. مداد می‌تراشد، به دستشویی می‌رود، سوال می‌پرسد یا ….
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
6. هنگام انجام بازی‌ها فرزند من برای در انتظار نوبت خود ماندن، مشکل دارد.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
7. فرزندم رفتارهای پرخطر انجام می دهد. وقتی بیرون از خانه هستیم، ممکن است از بلندترین درخت یا از پشت بام بالا برود، دوچرخه خود را به طرز خطرناکی سریع سوار شود، یا از خیابان عبور کند بدون اینکه نگاه کند.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
8. فرزند من در کنترل احساسات خود مشکل دارد. آنها ممکن است ناگهان عصبانی شوند، اما این خشم می‌تواند به همان سرعتی که ظاهر می‌شود فروکش کند و حتی ممکن است به خاطر نیاورد که چرا عصبانی شده‌است.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
9. معلم فرزند من اظهار داشت که او در طول کلاس، حتی قبل از اینکه سوال خود را به پایان برساند، پاسخ می‌دهد.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
10. معلم فرزندم از فرزند من به عنوان نافرمان یاد می‌کند زیرا رفتارهای تکانشی دارد و همچنین ممکن است به نظر برسد که او به قوانین کلاس اهمیتی نمی‌دهد.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
11. فرزندم بیش از حد صحبت می‌کند. او گاهی اوقات من را در خانه دنبال می‌کند و صحبت می کند. در طول شام، فقط می‌خواهد خودش حرف بزند، و وقتی دیگران در حال صحبت هستند، صحبت آنها را قطع می‌کند.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
12. فرزند من حریم شخصی را درک نمی‌کند و اغلب وارد “حریم” افراد دیگر می‌شود، یا به وسایل آنها بی اجازه دست می‌زند.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
13. فرزندم بدون فکر عمل می‌کند و معمولاً وقتی از کار خود پشیمان می‌شود که کار را انجام داده است.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
14. به نظر می رسد فرزند من هنجارهای اجتماعی را درک نمی کند و در موقعیت‌های اجتماعی نامناسب عمل می‌کند.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
15. هنگامی که خانواده در رویدادی شرکت می کند که باید برای مدت طولانی در سکوت بنشینیم، مانند مراسم‌های مذهبی یا سینما، فرزندم ناراحت است و برای حرکت باید از جا بلند شود.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
16. فرزندم همه جا می‌دود. او هرگز راه نمی رود و همیشه به نظر می رسد عجله دارد.
ا) هرگز
ب) به ندرت
ج) گاهی
د) اغلب
ه) بیشتر اوقات
ترجمه: دکتر زهرا امین آبادی مدیریت کلینیک ذهن و شناخت آینده در کرج
Baily, E. (2020). [Self-Test] Symptoms of Hyperactive Impulsive ADHD in Children. https://www.additudemag.com : منبع