اثرات مداخلات مختلف فعالیت بدنی بر کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی

فعالیت بدنی به طور مثبت بر علائم اصلی و عملکرد اجرایی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) تأثیر می گذارد. با این حال، مقایسه بین مداخلات مختلف فعالیت بدنی باید انجام شود.

اختلال بیش فعالی و نقص توجه

اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) یک اختلال عصبی رشدی است که تقریباً 7.2 درصد از کودکان را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می دهد. ویژگی های اولیه آن بی توجهی، تکانشگری و بیش فعالی است، و می توان آن را به سه زیر گروه مجزا تقسیم کرد: بی توجه، بیش فعال- تکانشگر، و ترکیب بی توجه و بیش فعال- تکانشگر. نشان داده شده است که کودکان بیش فعال در کرج اغلب دچار مشکلات مختلفی از جمله اختلالات خواب، حواس پرتی، نقص حرکتی، کاهش مهارت های اجتماعی و کاهش عملکرد تحصیلی می شوند. این مسائل پایدار هستند و اغلب زمانی که بیماران به بلوغ و بزرگسالی می رسند باقی می مانند. و به سلامت جسمی و روانی، رشد تحصیلی و فرآیند اجتماعی شدن آنها آسیب می رساند.

درمان بیش فعالی

با توجه به این موضوع، درمان کودکان مبتلا به ADHD از اهمیت بالایی برخوردار است. رایج ترین روش درمانی مورد استفاده، دارو است، مانند متیل فنیدیت، اما ممکن است عوارض جانبی مانند سردرد، درد معده و کاهش اشتها ایجاد کند. در دو دهه گذشته، مداخلات غیردارویی برای ADHD به سرعت توسعه یافته و مورد استفاده قرار گرفته است. مداخلاتی مثل فعالیت بدنی، مداخلات نوروفیدبک، و مداخلات شناختی. به دلیل نگرانی در مورد عوارض جانبی و اثرات طولانی مدت درمان های دارویی ، مداخلات فعالیت بدنی به دلیل هزینه کمتر، سهولت اجرا، ظرفیت برای بهبود آمادگی جسمانی و مزایای دیگر بسیار مورد توجه قرار گرفته.

تحقیقات نشان دادند که  بین فعالیت بدنی و عملکردهای مختلف در افراد مبتلا به بیش فعالی ارتباط وجود دارد. مطالعات طولی نشان دادند که فعالیت بدنی ساختاریافته با کاهش علائم ADHD در طول زمان مرتبط است.

همچنین مطالعات تأثیر فعالیت بدنی بر سلامت جسمی و روانی کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD را با عزت نفس به عنوان یک عامل تعدیل کننده بررسی کردند. نتایج نشان داد که مداخلات کاردرمانی درکی-حرکتی تأثیر مثبت و معناداری بر اضطراب و افسردگی، رفتار پرخاشگرانه، تفکر و مشکلات اجتماعی در کودکان مبتلا به ADHD داشته است.

انواع فعالیت بدنی متنوع است و شامل انواع بسیاری از ورزش های آبی، بازی با توپ، کاردرمانی درکی-حرکتی و تمرینات تناوبی با شدت بالا می باشد. میخواهیم بدانیم چه نوع فعالیت بدنی خاصی بیشترین فایده را برای کودکان مبتلا به ADHD دارد؟

کاردرمانی درکی-حرکتی کرج

بهترین مداخله فعالیت بدنی برای کودکان مبتلا به ADHD از نظر توانایی حرکتی و حافظه کاری است. این نوع تمرین فعالیت‌های بدنی مثل هماهنگی، تعادل و قدرت را با وظایف ادراکی ترکیب می‌کند. تحقیقات نشان دادند که با کاردرمانی درکی- حرکتی پتانسیل بهبود کلی در توانایی حرکتی و حافظه کاری در کودکان مبتلا به بیش فعالی وجود دارد.

تمرین آبی و شنا

بهترین فعالیت بدنی برای کاهش مشکلات توجه و انعطاف پذیری شناختی است. شنا شکلی از فعالیت بدنی است که در آن فرآیند تمرین در یک محیط آبی کامل می شود. با توجه به ماهیت سیال آب، فعالیت بدنی در یک محیط آبی کودکان بیش فعال را ملزم می کند که دائماً به نوسانات محیط توجه کنند. در عین حال، اثر شناوری آب یک نیروی کمکی، مقاومت یا پشتیبانی ایجاد می کند که باعث می شود فعالیت بدنی در محیط آبی ایمن تر شود و فعالیت کودکان می تواند فعال تر باشد. شنا یک ورزش بسیار هماهنگ است که نیاز به کنترل اندام های فوقانی و تحتانی در یک محیط آبی دارد. این ویژگی ممکن است به فعال شدن بیشتر مناطق مغز در قشر جلوی مغز و آمیگدال منجر شود که به بهبود مشکلات توجه و انعطاف پذیری شناختی کمک می کند .

اسب سواری

بهترین مداخله فعالیت بدنی از نظر تاثیر بر مشکلات اجتماعی و ارتباطی کودکان بیش فعال است. از آنجایی که یادگیری سوارکاری مستلزم ایجاد اعتماد و تعامل مکرر با اسب توسط کودکان است، به توسعه رشد اجتماعی و ارتباطی کودکان بیش فعال کمک می کند

فعالیت های حرکتی مختلف بسته به تفاوت های فردی که در کودکان بیشفعال وجود دارد، اثرات متفاوتی دارند.. بنابراین، برای اطمینان از انتخاب مناسب ترین مداخله فعالیت بدنی، ارزیابی دقیق علائم بیش فعالی خاص هر کودک قبل از اجرا ضروری است. که در این زمینه یک کاردرمان خوب در کرج میتواند به بهترین نحو شما را راهنمایی کند.

نتیجه‌گیری

مطالعه ما نشان داد که ورزش در آب و تمرین ادراکی-حرکتی عملکرد کلی بالاتری داشتند. با این حال، تأثیر مداخلات مختلف فعالیت بدنی بر شاخص های مختلف در کودکان مبتلا به ADHD بسته به فرد و اعتبار مداخله می تواند متفاوت باشد. برای اطمینان از انتخاب یک مداخله فعالیت بدنی مناسب، ارزیابی شدت علائم نشان داده شده توسط کودکان مبتلا به ADHD از قبل مهم است.

برای رزرو نوبت کاردرمانی درکی-حرکتی در کرج با شماره زیر تماس بگیرید:

02634431369

کلینیک روانشناسی کودک و کاردرمانی و گفتاردرمانی کودک آینده کرج

شیوع بدغذایی کودکان

5 تا 10 درصد از کودکان در حال رشد در برخی مواقع دچار اختلالات تغذیه ای جدی هستند که می تواند شامل مشکلات دهانی-حرکتی یا دهانی-حسی باشد. تا 80 درصد از کودکان دارای ناتوانی های رشدی نوعی اختلال بدغذایی دارند.

مشکلات دهانی- حرکتی و دهانی-حسی چگونه ایجاد می شود؟

برخی از کودکان ممکن است از بدو تولد مشکل بدغذایی داشته باشند. در حالی که برخی دیگر ممکن است پس از یک وضعیت پزشکی خاص یا زمانی که نوع جدیدی از غذا به آنها داده میشود (مثلاً از مایعات به پوره‌ها یا از پوره‌ها به جامد یا سر میز نشستن) دچار مشکل دهانی-حرکتی و یا حسی- دهانی شوند. کودکانی که مشکلات پزشکی زمینه ایی دارند در شش ماه اول زندگی تشخیص داده می شوند، اما سایرین اغلب برای ارزیابی تغذیه در حدود 15 تا 18 ماهگی ارجاع داده می شوند.

مشکلات حسی و حرکتی دهان

جنبه حرکتی غذا خوردن به نحوه عملکرد ماهیچه های دهان مربوط می شود: ماهیچه ها چقدر قوی هستند، دامنه حرکتشون چقدر است وغذا را در دهان تا چه حد می توانند جا به جا کنند. جنبه حسی غذا خوردن شامل نحوه درک اطلاعات حسی مانند طعم، دما و بافت  و شکل و رنگ غذا و درک إحساس سیری و گرسنگی می شود. کودکان ممکن است در یکی یا هر دوجنبه فرآیند غذا خوردن مشکل داشته باشند. این مشکلات اغلب با اختلالات تغذیه همپوشانی دارند.

برخی از کودکان نسبت به محرک های دهانی حساس هستند و واکنش هایی مثل گیج شدن، اخم کردن، اوق زدن و یا واکنش های شدید دیگر نسبت به انواع خاصی از غذا دارند. برخی دیگر ممکن است کم حس باشند و غذا را در دهان خود احساس نکنند یا بدون اینکه متوجه شوند غذا از از دهانشان خارج شود.

کودک بدغذای مبتلا به مشکلات حسی و حرکتی دهان ممکن است از غذا خوردن بیزار باشد ولی با گذاشتن چیزهای دیگر در دهان خود مشکلی نداشته باشند. کودکانی که دچار بیزاری عمومی دهان هستند، در پاسخ به هر چیزی که در دهانشان وجود دارد، دچار تهوع یا استفراغ می شوند.

علل مشکلات حسی و حرکتی دهان

هر دوی مشکلات حرکتی و حسی ناشی از مشکلات اعصاب است. بزرگسالان ممکن است پس از سکته مغزی یا ضربه به سر دچار این نوع مشکل بدغذایی شوند. ولی علت مشکلات حسی حرکتی در دهان کودکان به درستی مشخص نیست. علل مختلفی از جمله اختلالات حسی و رشدی یا تجربیاتی مثل جراحی ها یا بستری طولانی مدت در بیمارستان که نیاز به تغذیه لوله ای دارند، ممکن است باعث تغییر الگوهای عصبی کودکان شود. هر چیزی که غذا خوردن عادی را در یک مرحله بحرانی رشد قطع کند، می تواند باعث بروز بدغذایی در کودکان شود.

دوره های حساس خاصی وجود دارد که مغز کودک آماده یادگیری مهارت های جدید غذایی مانند غذا دادن با قاشق و خوردن غذاهای جامد است.  آموزش زودهنگام این مهارت ها یا انتظار بیش از حد می تواند منجر به مشکلات حرکتی-دهانی یا حسی-دهانی شود.

علاوه بر مشکل جسمی، یک جزء رفتاری نیز می تواند وجود داشته باشد. به عنوان مثال، کودکی که مرتب استفراغ می کند ممکن است نسبت به غذا بیزاری پیدا کند. بدغذایی کودکان اغلب یک مکشل چند وجهی است و بنابراین نیاز به یک رویکرد بین رشته ای از متخصصان تغذیه کودکان ، کاردرمانی ، گفتاردرمانی و روانشناسی کرج دارند که می توانند جنبه های فیزیکی و رفتاری مشکل را درمان کنند.

علائم مشکلات حرکتی دهان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• جویدن غذاها به علت ضعف عضلات و هماهنگی عصب عضله، به درستی انجام نمیشود
• غذا مدت طولانی در دهان میماند
• نق زدن
• جویدن آهسته یا ناکارآمد
• افتادن غذا از دهان
• سرفه یا خفگی
• کم غذا شدن (کودک ممکن است کالری کافی مصرف نکند، زیرا خوردن آن بسیار طول می کشد)
• تاخیر در پیشرفت مراحل رشدی غذا خوردن

علائم مشکلات حسی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• نق زدن
• استفراغ
• امتناع از خوردن
• ترجیحات غذایی غیر معمول (مانند سالسا روی تخم مرغ)
• گریه در زمان صرف غذا
• تاخیر در مراحل رشدی غذا خوردن(کودک ممکن است مایعات و پوره ها را تحمل کند اما با غذاهای جویدنی مشکل داشته باشد یا برعکس)
• افتادن غذا از دهان

چه کودکانی بیشتر اختلال خوردن پیدا میکنند؟

• کودکانی که بسیار نارس به دنیا آمدند
• کسانی که اختلالات گوارشی، تنفسی یا عصبی دارند
•  کودکانی  که سندرم های ژنتیکی دارند
• کودکان اوتیستیک
• کودکان بیش فعال

چرا بدغذایی کودکان نگران کننده است؟

خوردن برای بقا حیاتی است  و بخشی جدایی ناپذیر از تجربه اجتماعی ما است. کودکی که نمی تواند غذا بخورد یا نمی خورد می تواند تاثیر جدی بر کیفیت زندگی کل خانواده داشته باشد.

هر نوع اختلال تغذیه می تواند به طور قابل توجهی بر تغذیه کودک در سنین حساس برای رشد و تکامل تأثیر بگذارد و احتمالاً منجر به عدم افزایش وزن و کاهش رشد کودک شود . دریافت نکردن کالری و چربی کافی می تواند بر رشد و تکامل مغز تأثیر منفی بگذارد. کودکانی که مشکلات دهانی-حرکتی دارند ممکن است در بلع ایمن مشکل داشته باشند و در معرض خطر آسپیراسیون و خفگی باشند.

تشخیص و ارزیابی مشکلات دهان-حرکتی و دهان-حسی

داشتن تاریخچه پزشکی کامل ضروری است: برای تیم پزشکی کودک شما مهم است که بفهمند تغذیه از زمان تولد چگونه بوده است تا بفهمند مشکل از کجا شروع شده است. متخصصان تغذیه و کاردرمانی و گفتاردرمانی در کرج باید در مورد واکنش کودک شما به برخی بافت های غذایی، مدت زمانی که طول می کشد تا غذا بخورد و این که از چه غذاهایی اجتناب می کند، بدانند.

آسیب شناس گفتار یک معاینه حرکتی حسی- دهانی انجام می دهد و ساختار صورت، قدرت عضلانی، دامنه حرکت و واکنش های حسی کودک شما را بررسی می کند.

مرحله بعدی مشاهده تغذیه است تا ببینید کودک شما چگونه غذا می خورد. علائم ضعف در گونه ها، دامنه حرکتی ضعیف یا حرکات ناهماهنگ می تواند نشان دهنده مشکلات دهانی-حرکتی باشد. اوق زدن، استفراغ یا سایر واکنش‌های شدید به غذاها یا بافت‌های خاص می‌تواند به یک مشکل حسی دهانی اشاره کند. کودکانی که مشکلات دهانی-حرکتی یا دهانی-حسی دارند از نظر مشکلات بلع به عنوان دیسفاژی شناخته می شوند. کنترل ضعیف حرکات دهان می تواند منجر به آسپیراسیون شود، بنابراین آسیب شناس گفتارباید مطمئن شود که کودک شما می تواند به خوبی بلع انجام دهد.

درمان مشکلات دهانی-حسی و دهانی-حرکتی

برنامه های درمانی بدغذایی کودکان بسته به شرایط هر کودک متفاوت است. اگر کودک شما مهارت‌های حرکتی-دهانی مناسبی ندارد، آسیب‌شناس گفتار می‌تواند او را از طریق تمرین‌هایی که ماهیچه‌های دهان را تقویت میکند و تکنیک‌های صحیح غذا خوردن هدایت کند. و اگر مشکل حسی دارد، کادرمانی حسی در کرج میتواند به حل مشکلات حسی کودک کمک کند.  کودکان کم‌ حس ممکن است به اطلاعات حسی اضافی مانند طعم‌دهنده اضافی برای تشخیص وجود غذا نیاز داشته باشند. اگر یک جزء رفتاری در مسئله تغذیه کودک شما وجود دارد، برنامه درمانی می تواند شامل درمان شناختی رفتاری توسط روانشناس در کرج باشد. هر رویکردی که در پیش بگیریم، هدف ما این است که مطمئن شویم کودک شما می تواند ایمن و کارآمد غذا بخورد.

پس از درمان

طول درمان بدغذایی به نوع مشکل، سن و سطح مهارت کودک شما بستگی دارد. درمان اختلالات خوردن می تواند ماه ها یا سال ها طول بکشد. و زمانی به پایان می رسد که کودک شما بتواند متناسب با سن اش غذاهای خود را بخورد.

تیم درمان بدغذایی کودکان

اگر کودک شما علائمی از مشکل خوردن یا الگوهای غذایی غیرعادی را نشان داد، با پزشک أطفال، روانشناس کودک و یا کاردرمانگر و گفتاردرمانگر در کرج صحبت کنید. و اگر فرزند شما در سن 15 تا 18 ماهگی به غذاهای سفره روی نیاورده باشد، معمولاً ارزیابی تغذیه ضروری است.

سخن پایانی

اختلالات تغذیه می تواند از نظر عاطفی بر کودکان و والدین آنها تأثیر بگذارد، بنابراین در صورت نیاز از درخواست کمک دریغ نکنید. تیم ما شما را در مورد کارهایی که می توانید در خانه انجام دهید تا موفقیت غذا خوردن فرزندتان را بهینه کنید، راهنمایی میکند.

رزرو نوبت کاردرمانگر در کرج

برای تعیین وقت قبلی، با کلینیک آینده در کرج تماس بگیرید .

02634431369

برای ارزیابی آنلاین و مشاوره تلفنی با شماره کلینیک تماس بگیرید و درخواست اخذ نوبت از خانم دکتر زهرا امین آبادی مشاور کودک در کرج، کنید.

ADHD چگونه کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

ADHD در کرج باعث می شود بچه‌ها نسبت به سنشان بیش از حد معمول بی‌توجه، بیش‌فعال و تکانشی باشند. همچنین بیش فعالی رشد مهارت‌‌های کنترل رفتار، توجه و احساسات و فعالیت کودکان را مختل می‌کند.

به عنوان مثال، کودکان مبتلا به ADHD در کرج به دلیل بی توجهی، ممکن است رفتارهای زیر را از خود نشان دهند:

• حواس‌پرتی
• به نظر می رسد گوش نمی‌کنند
• در توجه مشکل دارند
• دستورالعمل‌ها را به خوبی دنبال نمی‌کنند
•  برای انجام کارها به یادآوری‌‌های زیادی نیاز دارند
• برای تکالیف مدرسه تلاش کافی ندارند
• در سازماندهی رفتار و محیط مشکل دارند

همچنین کودکان مبتلا به ADHD ممکن است:

• وقتی که قرار است بی سر و صدا بازی کند، از وسایل بالا رود، بپرد، بدود و نا آرام عمل کند
• بی قرار عمل می‌کند و به نظر می رسد نمی‌تواند بنشیند
• همیشه عجله می‌کند و تحمل ندارد
• اشتباهاتی از سر بی‌دقتی انجام می‌دهد
• دایم در حرکت است

رفتارهای تکانشی کودکان مبتلا به ADHD شامل موارد است:

• وسط حرف پریدن
• صدا در آوردن
• انجام کارها بدون فکر کردن
• با اینکه می‌داند نباید کاری انجام دهد باز انجام می‌دهد
• نمی‌تواند منتظر بماند، در رعایت نوبت یا به اشتراک گذاری مشکل دارد
• هیجان زده می‌شود، هنگام عصبانیت کنترل خود را از دست می‌دهد، یا نمی‌تواند خود را کنترل کند

ممکن است والدین در ابتدا، متوجه نباشند که این رفتارها ناشی از ADHD است، یا فکر کنند که کودک فقط بد رفتار است. ADHD می تواند والدین را دچار استرس، ناامیدی یا پرخاشگری کند. والدین ممکن است در حضور دیگران از رفتار فرزندشان خجالت بکشند یا تعجب کنند. مهارت‌های کنترل توجه، رفتار و فعالیت در بچه‌های مبتلا به بیش فعالی، به طور طبیعی به دست نمی‌آیند و احتیاج به درمان توانبخشی و آموزش ذهنی دارند. اگر والدین در مورد بیش فعالی و رویکرد فرزندپروری مرتبط آموزش ببینند بهتر می‌توانند به بهبود عملکرد بچه‌ها کمک کنند.

والدین چگونه می توانند کمک کنند؟

فرزندپروری از بخش‌های مهم درمان بیش فعالی در کرج است. نحوه واکنش والدین می‌تواند بیش فعالی را بهتر یا بدتر کند. اگر کودک مبتلا به ADHD تشخیص داده شده است می‌توانید از راهبردهای زیر استفاده کنید

افزایش اطلاعات در مورد بیشفعالی

تا می‌توانید در مورد ADHD بیاموزید. پیشنهادات ارائه شده توسط مراکز مراقبت‌‌های آموزشی-توانبخشی فرزندتان را دنبال کنید. اگر کودک داروهای بیش فعالی مصرف می کند، آنها را در زمان تعیین شده و به طور مرتب به او بدهید. بدون مشورت با پزشک، دوز دارو را تغییر ندهید. داروهای کودک خود را در مکانی امن نگهداری کنید که کودک و دیگران نتوانند به آنها دسترسی داشته باشند.

در مورد این که ADHD چگونه بر کودک اثر می‌گذارد بخوانید. هر کودکی متفاوت است. مشکلاتی که فرزندتان به دلیل ADHD دارد را شناسایی کنید. در برخی توجه و گوش دادن باید بهتر شوند. کودک دیگری باید از سرعت خود کم کند. از درمانگر کودک خود بخواهید نکات و روش‌‌هایی را که می‌تواند به پیشرفت کودک کمک کنید،به  شما بگوید.

هر بار تمرکز خود را روی آموزش یک چیز و مهارت بگذارید

سعی نکنید یکباره روی همه چیز کار کنید. از گام‌های کوچک شروع کنید روی آن متمرکز شوید و تلاش فرزندتان را تحسین کنید.

با مدرسه فرزندتان همکاری کنید 

با معلم فرزندتان صحبت کنید تا متوجه مشکلات کودک در کلاس شوید. همکاری مدرسه و خانواده موجب پیشرفت دانش‌آموز می‌شود.

مطمئن شوید که آیا کودک ADHD دارید یا خیر

ADHD اغلب در خانواده‌ها سابقه ژنتیکی دارد. والدین (یا سایر بستگان) کودکان مبتلا به ADHD ممکن است ندانند که خودشان نیز به ADHD مبتلا هستند. هنگامی که والدین مبتلا به ADHD تشخیص داده  و درمان می‌شوند، می‌توانند در بهترین حالت خود به عنوان والدین باشند.

انضباط با هدف و گرمی

بیاموزید که کدام رویکردهای انضباطی برای کودک مبتلا به ADHD در کرج بهترین است و کدامیک ADHD  را بدتر کند. از روانشناس کودک در کرج در مورد راه‌‌های پاسخگویی به رفتارهای فرزندتان راهنمایی بگیرید. کودکان مبتلا به ADHD ممکن است به انتقاد حساس باشند. بهتر است اصلاح رفتار کودکان با ADHD به روشی تشویق کننده و حمایت کننده باشد تا تنبیه.

انتظارات را روشن و و از پیش تعیین کنید

قبل از اینکه به جایی بروید، با فرزندتان صحبت کنید تا نحوه رفتار مورد قبول خود را برای او توضیح دهید. به جای واکنش به کارهایی که نباید انجام دهد، انرژی بیشتری را روی آموزش دادن کارهایی که باید فرزندتان انجام دهد متمرکز کنید.

هر روز زمان خاصی را با هم بگذرانید

زمانی را برای صحبت کردن و لذت بردن از فعالیت‌‌های آرامش بخش و سرگرم کننده با فرزندتان اختصاص دهید – حتی اگر فقط برای چند دقیقه باشد. توجه کامل خود را به کودک معطوف کنید. رفتارهای مثبت را گوش‌زد کنید. زیاد تعریف نکنید، اما وقتی فرزندتان کار خوبی انجام می دهد، نظر بدهید. به عنوان مثال، هنگامی که فرزندتان منتظر نوبت خود می‌شود، بگویید: «خیلی خوب نوبت را رعایت کردی».

رابطه با فرزندتان بیشترین اهمیت را دارد 

کودکان مبتلا به ADHD اغلب احساس می‌کنند که والدین و معلمان را ناامید می‌کنند، کارها را اشتباه انجام می‌دهند یا«خوب» نیستند. با صبور بودن، درک کردن و پذیرش از عزت نفس کودک محافظت کنید. بگذارید فرزندتان بداند که به آنها اعتقاد دارید و همه کارهای خوب او را می‌بینید. مثبت و محبت آمیز نگه داشتن رابطه با فرزند، انعطاف پذیری ایجاد می‌کند.

در مورد ADHD با فرزندتان صحبت کنید

از صحبت با فرزندتان در مورد ADHD نترسید. به بچه ها کمک کنید بفهمند که داشتن بیش فعالی تقصیر آنها نیست و آنها می‌‌‌‌توانند راه‌‌هایی برای بهبود مشکلات ناشی از آن بیاموزند.

منبع:  kidshealth.org

ترجمه و تنظیم: زهرا امین‌آبادی. دکترای روانشناسی تربیتی.

جهت تعیین نوبت برای ارزیابی و درمان بیش فعالی در کرج با شماره زیر تماس بگیرید:

02634431369  کلینیک آینده

تیک در کودکان بیش فعال

در این مقاله، با علل تیک یا رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن و پیوند آن با بیش‌فعالی و نقص‌‌‌توجه و گزینه های درمانی آن آشنا می‌شوید.

بسیاری از ما می دانیم که اختلالات خلقی، مانند اضطراب و اختلال نافرمانی مقابله ای اغلب همراه با تشخیص بیش فعالی هستند. بسیاری نمی دانند که چیزی به نام رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن نیز همراه با تشخیص بیش فعالی و نقص توجه است.

• برداشتن بینی یا انگشت در بینی کردن تا حدی که خونریزی کند
• کندن پوست لب، تا حدی که خونریزی کند
• کشیدن و کندن مو
• جویدن ناخن
• کندن پوست کنار ناخن (حتی ناخن پا)
• کندن زخم
• یا سایر رفتارهای تکرار شونده که به بدن آسیب می‌رساند

نمونه هایی از رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن هستند که به خود-تیماری، کاهش اضطراب یا تحریک حسی مربوط می‌شوند. این رفتارهای قالبی معمولاً مزمن برانگیزنده احساس لذت و / یا احساس درد برای فرد مبتلا به رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن هستند. اگرچه بسیاری از افراد مبتلا به رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن می خواهند این رفتارها را متوقف کنند، اما مجبور به انجام این رفتار هستند و بسیاری از مبتلایان از آنها آگاهی ندارند.

علل رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن

این رفتارهای تکراری اغلب با تمایل به حذف محرک ناخواسته آغاز می شوند (پوست روی لب یا کنار ناخنی که بلند شده است).

افرادی که رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن دارند از چند دقیقه تا چند ساعت به انجام این رفتارها می‌پردازند. مبتلایان اغلب به بدن خود آسیب می رسانند – که منجر به لکه های طاسی‌، زخم شدن پوست، خون ریزی، آکنه، آسیب ناخن‌ها و بریدگی دهان (از جویدن ناخن یا جویدن گونه) می شود. حتی ممکن است در اثر جویدن موها یا جویدن ناخن ها مشکلات دستگاه گوارش ایجاد شود. این پیامدهای جسمی باعث انزجار و ناامیدی بیشتر از خود می شود که منجر به انزوای اجتماعی نیز می‌شود.

رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن غیر معمول نیستند.

مدتهاست که رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن به عنوان بخشی از خانواده اختلال وسواس فکری عملی تصور می شوند. در حال حاضر تنها چند مطالعه در حال بررسی رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن در افراد مبتلا به بیش‌فعالی و نقص‌‌‌توجه است. شواهد نشان می دهند که کمبود توجه کودکان را مستعد ابتلا به این مشکلات می‌کند.

افراد مبتلا به بیش‌فعالی و نقص‌‌‌توجه کنترل تکانه ضعیفی دارند که این یکی از ویژگی های اصلی رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن است. بسیاری از افراد می خواهند جوش سرسیاه ناخوشایند را فشار دهند، اما این کار را نمی‌کنند زیرا مکانیسم‌های «توقف رفتار» دارند. داشتن بیش‌فعالی و نقص‌‌‌توجه کنترل تکانه‌ها را دشوارتر می‌کند.

افرادی که رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن دارند با این رفتارها تحریک می‌شوند. رفتارهای خود تحریکی مغز بیش‌فعال را تحریک می کند.

بررسی رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن نشان می دهد، این رفتارها سطح دوپامین را در مغز افزایش می دهند؛ مغز با بیش‌فعالی و نقص‌‌‌توجه بیش از مغز کودکان بدون تشخیص برای حفظ سطح فعالیت به احساس پاداش نیاز دارد. بعضی از بیماران می گویند رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن نوعی رفتاری  بی‌قراری مانند (تکان دادن دست و پا) است. یک بیمار می گوید وقتی داخل گونه اش را می‌جود بهتر در کلاس تمرکز می کند.

ممکن است داروها منجر به رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن شوند، که نوع، دوز و مدت زمان داروها را قابل بررسی می کنند.

درمان 

رفتاردرمانی درخط مقدم مدیریت رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن قرار دارد.  آموزش معکوس کردن عادت بهترین نتیجه را به همراه دارد. هدف از این روش درمانی جایگزینی رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن با عمل دیگری در هنگام تحریک است. در معکوس کردن عادت الف) تاریخچه مدیریت رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن را ترسیم می کنیم. ب) عوامل تحریک کننده، موقعیتی و احساسی را شناسایی می کنیم. ج) فراوانی رفتار را تعیین می کنیم؛ و د) یک پاسخ رقابتی ایجاد می‌کنیم. ذهن آگاهی به تنهایی ممکن است باعث کاهش دفعات و / یا شدت رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن شود. کیان چندین استراتژی برای جایگزینی کشیدن موهای خود ایجاد کرده است. هنگامی که تمایل به کشیدن مو دارد مشت هایش را می بندد، دستکش می‌پوشد، وازلین روی دست های خود می‌مالد، از یک اسباب بازی فیجت استفاده می کند یا دستانش را جمع می کند. علاوه بر معکوس کردن عادت، آموزش آرام سازی نیز مفید است. آرام سازی استرس و رفتار تکانشی را کاهش می‎دهد و باعث افزایش ذهن آگاهی می شود.

داروها مکمل درمان‌های رفتاری هستند. داروهای افزاینده سطح سروتونین ممکن است به اهداف کاهش رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن کمک کند.

گروه درمانی می‌تواند انگیزه را برای درمان بالا ببرد. یک گروه پشتیبانی می تواند به این گروه کمک کند تا تحت معالجه قرار بگیرند و از درمان ها پیروی کنند.

ترجمه و تلخیص: دکتر زهرا امین‌آبادی؛ روانشناس کودک.

منبع : Olivardia, a. (2020). Body-Focused Repetitive Behaviors Upset And Mystify Many Of Us. Here, Learn About Its Causes, Its Link To ADHD, And Its Treatment Options. https://www.additudemag.com

آیا داشتن گوشی های هوشمند برای نوجوانان مناسب است ؟

با شیوع ویروس کرونا و آنلاین شدن دروس مدرسه، گروه بزرگی از والدین با مشکل اصرار فرزندان نوجوان برای خرید گوشی های هوشمند مواجه شده‌اند.

استدلال های پایان ناپذیر نوجوانان مانند : بچه های دیگه خیلی وقت که گوشی دارن , چرا وقتی همه بچه ها دارن من نداشته باشم؟! می خوام گوشی برا خودم باشه که برای کلاس هام درست برنامه ریزی کنم. والدین بسیاری را به دفاتر مشاوره می‌آورد تا مشاور تعیین کند که آیا والدین برای فرزند گوشی خریداری کنند یا خیر؟!

پاسخ این است :

در عصر ارتباطات نمی‌توان نوجوان را از وسایل ارتباطی محروم کرد

 لازم است خانواده برای تصمیم گیری در مورد خرید یا عدم خرید گوشی یک پیشینه قانون مداری داشته باشد. چرا که تهیه گوشی برای نوجوان حتما مستلزم  رعایت قوانینی مانند موارد زیر است:

• استفاده از گوشی سر میز غذا ممنوع
• استفاده از گوشی در زمان خواب ممنوع
• استفاده از گوشی موقع انجام تکلیف ممنوع
• استفاده از گوشی در زمان نشست های خانوادگی ممنوع
• بردن گوشی به مدرسه ممنوع
• استفاده از گوشی در اتاق خواب ممنوع
• به تاخیر انداختن زمان تغذیه و خواب جهت استفاده از گوشی ممنوع
• استفاده از شبکه اجتماعی … ممنوع (نباید نوجوانان را از همه شبکه‌های اجتماعی محروم کرد)
• استفاده و اشتراک عکس با ویژگی هایی مثل …. در پروفایل و شبکه های اجتماعی ممنوع
• در هفته استفاده بیش از … گیگ اینترنت ممنوع
• چت با دوستان بیش از … دقیقه ممنوع

 و ….

 والدین به خاطر داشته باشند که: رعایت قانون مختص نوجوان نیست خود والدین هم باید به این قوانین پایبند باشند.

 نیاز دیگر خانواده جهت اتخاذ چنین تصمیمی برای کودک سنجش میزان مقتدر بودن والدین است.

فقط والدین مقتدر و دموکراتیک هستند که می توانند برای فرزندان قانون تعیین کنند و قوانین تعیین شده به را  طور موفقیت آمیز اجرا شده ببینند.

نیاز سوم و ضروری دیگر خانواده، اطلاعات و دانش خود والدین در مورد نحوه نظارت دوستانه بر کار نوجوان با گوشی است. به طور قطع سرکشی والدین به گوشی نوجوان حتی با اطلاع او منجر به بروز مشکلاتی در رابطه نوجوان و خانواده خواهد شد؛ چه برسد به سرکشی بدون اطلاع. بهتر است والدین تا مدتی از نحوه کار نوجوان با گوشی مطلع باشند.

 نیاز ضروری دیگر خانواده پیش از خرید گوشی تعیین پیامد منطقی عدم رعایت قوانین توسط نوجوان است.

 همچنین ضروری است خانواده پیش از خرید گوشی برای نوجوان او را در جریان مشکلات ناشی از عدم رعایت حریم شخصی خود و یا ایجاد مزاحمت برای سایرین قرار دهد‌.

قدرت همدلی والدین با نوجوان در صورت اتخاذ هر تصمیمی به خیرخواهی والدین را به نوجوان القا می کند. پس از به کار بردن جملات تحقیر آمیز زیر خودداری کنند

• مانند اینکه اگر دوستت موبایل دارد شاگرد اول است اما تو چطور؟
• تو نتوانستی از فلان وسیله ات درست نگهداری کنی پس لیاقت داشتن گوشی نداری و …

نویسنده: زهرا امین آبادی دکترای روانشناسی تربیتی

صحبت با کودکان در مورد کرونا

اخبار مربوط به کرونا در همه جا وجود دارد، از صفحه اول همه مقالات گرفته تا زمین بازی در مدرسه و برنامه‌های تلویزیونی بسیاری از والدین آشفته هستند که چگونه این همه گیری را به روشی توضیح دهند که اطمینان خاطر کودکان از بین نرود و باعث نگرانی بچه‌ها نشود برای کمک به این والدین توصیه ‌می‌شود:

از توضیح در مورد کرونا نترسید

بیشتر کودکان قبلاً در مورد این ویروس شنیده‌اند یا افرادی را دیده‌اند که ماسک بر صورت دارند، بنابراین والدین نباید از صحبت کردن در مورد آن خودداری کنند. صحبت نکردن در مورد چیزی در واقع ‌می‌تواند باعث نگرانی بیشتر کودکان شود. به گفتگو به عنوان فرصتی برای انتقال حقایق و تنظیم لحن احساسی نگاه کنید. حقایق را فیلتر نکنید. هدف شما این است که به فرزندانتان کمک کنید احساس آگاهی کنند و از اطلاعاتی مبتنی بر واقعیت برخوردار شوند که احتمالاً اطمینان خاطر بیشتری نسبت به آنچه که از دوستان خود شنیده‌اند و باخبر هستند آگاه شوند.

به طور متناسب پیش بروید

داوطلب کسب اطلاعات بیشتر نباشید، زیرا ممکن است اطلاعات بیشتر گیج کننده باشد. در عوض، تلاش کنید به سوالات فرزندتان پاسخ دهید. بهترین، صادقانه‌ترین و واضح‌ترین پاسخ را بدهید. اگر نتوانستید همه سوالات را پاسخ بدهید مشکلی نیست بلکه اهمیت دادن به فرزندتان مهم است.

از کودک خود سرنخ بگیرید

از فرزند خود دعوت کنید تا هر چیزی را که ممکن است درباره کرونا شنیده باشد، و اینکه چه احساسی داشته باشد را به شما بگوید. به آنها فرصت کافی برای پرسیدن سؤال بدهید. شما ‌می‌خواهید برای پاسخ به سؤالات آماده شوید هدف شما پیشگیری از پرورش تخیلات ترسناک است.

با اضطراب خود مقابله کنید

“وقتی احساس اضطراب ‌می‌کنید، زمان آن نیست که با بچه‌های خود درمورد اتفاقاتی که با ویروس کرونا رخ ‌می‌دهد صحبت کنید”. اگر متوجه احساس اضطراب خود هستید، ابتدا زمانی را برای آرام کردن و کم کردن اضطراب خود اختصاص دهید و بعد با کودک صحبت کنید.

اطمینان بخش باشید

کودکان بسیار خود-محور هستند، بنابراین تنها شنیدن گزارش‌های مربوط به کرونا ممکن است کافی باشد تا آنها مساله را خیلی جدی بگیرند و مضطرب شوند. به فرزندتان اطمینان بدهید که کرونا در بچه‌ها خیلی نادر و در همین موارد نادر هم علائم بسیار خفیف است ‌دانستن این موارد می‌تواند بسیار مفید باشد.

بر آنچه برای ایمن ماندن انجام ‌می‌دهید تمرکز کنید

یک روش مهم برای اطمینان بخشیدن به بچه‌ها تأکید بر اقدامات احتیاطی ایمنی است که شما انجام ‌می‌دهید. جی‌می‌هوارد خاطرنشان ‌می‌کند: “بچه‌ها وقتی ‌می‌دانند که ‌می‌توانند برای حفظ امنیت خود کاری انجام دهند، احساس قدرت ‌می‌کنند.” ‌می‌دانیم که کروناویروس بیشتر با سرفه و لمس کردن سطوح منتقل ‌می‌شود. توصیه ‌می‌شود که دستان خود را به عنوان وسیله اصلی سالم ماندن کامل بشویید. بنابراین به بچه‌ها یادآوری کنید که آنها با شستن دستان خود با آب و صابون به مدت 20 ثانیه (یا طول دو آهنگ “تولدت مبارک”) وقتی از بیرون وارد ‌می‌شوند، قبل از خوردن غذا، و قبل از دست زدن به بینی یا چشم و بعد از سرفه و عطسه ‌می‌توانند از بیماری پیشگیری کنند.

اگر بچه‌ها در مورد ماسک صورت سوال ‌می‌کنند، توضیح دهید که متخصصان ‌می‌گویند که برای اکثر افراد لازم نیست. اگر بچه‌ها افرادی را ‌می‌بینند که ماسک صورت دارند، توضیح دهید که این افراد بسیار محتاط هستند.

به برنامه معمول پایبند باشید

گفته شده: “ما بلاتکلیفی را دوست نداریم، بنابراین باقیماندن در روال به خاطر توانایی پیش بینی کمک کننده خواهد بود”. این امر به ویژه در صورت تعطیل شدن مدرسه یا مهد کودک بسیار مهم است. روزهای تعطیلات ناشی از شیوع کرونا را مانند دیگر تعطیلات برنامه ریزی کنید زمان تغذیه و خواب را ثابت و طبق برنامه معمول نگه دارید. برای لحظه به لحظه کودک برنامه از پیش نوشته شده با رضایت خود کودک داشته باشید تا سر درگمی‌ناشی از بیکاری بر اضطراب آنها اضافه نکند.

صحبت را ادامه دهید

به بچه‌ها بگویید که با کسب اطلاعات بیشتر، همچنان آنها را در مورد اطلاعات مربوط به کرونا به روز خواهید کرد. توصیه شده: “به کودکان بگویید که خطوط ارتباطی باز است.” “شما ‌می‌توانید بگویید،”حتی اگر ما در حال حاضر پاسخ همه چیز را نداریم، مطمئن باش که وقتی پدر و مادر اطلاعات بیشتری کسب کردند، به شما هم منتقل خواهند کرد”.

آیا فرزند شما اعتیاد تکنولوژی دارد؟

چند سالی است که بحث اعتیاد کودکان به تکنولوژی‌های دیجیتال (گوشی، تبلت و لپ‌تاپ و …) پر جنجال شده است. بسیاری از بزرگترها به لحاظ اتکای بیش از حد به تکنولوژی‌های دیجیتال (گوشی، تبلت و لپ‌تاپ و …) و یا گذران اوقات فراغت خود با این وسایل مقصرند. اما بین اتکا و اعتیاد تفاوت هست. اما اگر فکر می‌کنید که فرزند شما به تکنولوژی اعتیاد دارد این مقاله را مطالعه کنید.

علائم اعتیاد به تکنولوژی در کودکان

1. فقدان علاقه به فعالیت‌های دیگر
2. اشتغال ذهنی مداوم به تکنولوژی‌های دیجیتال
3. بروز مشکلات رفتاری در صورت عدم دسترسی به وسایل دیجیتال
4. صحبت مدام در مورد زمان اشتغال به تکنولوژی‌های دیجیتال
5. نشانگان ترک

توصیه‌هایی جهت کمک به ترک اعتیاد به تکنولوژی‌های دیجیتال

• آنها را به اجبار از تکنولوژی‌های دیجیتال دور نکنید.
• اگر قبلا برای استفاده از تکنولوژی‌های دیجیتال قوانینی نداشتید، قوانینی در این رابطه وضع کنید.
• گام به گام عمل کنید (ترک اعتیاد به تکنولوژی‌های دیجیتالیک دفعه امکان پذیر نیست)
• محتواها را تغییر دهید تا نحوه کاربرد تغییر کند (اگر کودکان به خواسته‌های خود در استفاده از تکنولوژی‌های دیجیتال نرسند کمتر سراغ آن خواهند رفت. مثلا بازی‌ها یا کارتون‌های دلخواه را کودک را با بازی‌های کمتر جذاب در یک محیط آموزشی جایگزین کنید).
• زمان اشتغال به تکنولوژی‌های دیجیتال را با فعالیت‌های جذاب دیگر (اغلب فعالیت‌های خارج از خانه مانند دوچرخه سواری یا پارک رفتن و حتی مشارکت در کیک پختن یا دسر درست کردن برای بچه‌ها بسیار جذاب است) جایگزین کنید.

استفاده از این راهبردها اگر درست و مداوم باشد به تدریج  از وابستگی کودک به تکنولوژی‌های دیجیتال کم خواهد کرد. اما به یاد داشته باشید که در صورت عدم مداومت در رعایت قوانین استفاده از گوشی، تبلت و یا لپ‌تاپ، اعتیاد به تکنولوژی‌های دیجیتال خیلی سریع باز خواهند گشت.

جهت اخذ نوبت مشاوره با دکتر روانشناس در کرج با شماره تلفن زیر تماس بگیرید :  02634431369

علت و درمان شب ادراری در کودکان

شب ادراری مشکلی رایج بین کودکان و خانواده‌ها است. مطالعات اخیر چند وجهی بودن علت شناسی شب ادراری را تایید می‌کنند. ژنتیک در شب ادراری بسیار موثر است. پژوهش ها همچنین نشان می دهند شب ادراری بین دو گروه رایج تر است: کودکان مبتلا به اختلال عملکرد مثانه و کودکانی که در ترشح وازوپرسی آرژنین تاخیر دارند. ارزیابی شب ادراری نیاز به بررسی سابقه ژنتیکی،، معاینه کامل جسمی، و آزمایش ادرار دارد؛ و درمان شامل درمان‌های دارویی و و غیر دارویی است. آموزش باید جزیی از درمان باشد. استفاده از زنگ رطوبت سنج دارای بالاترین میزان درمان  و کمترین میزان بازگشت است, در حالی که برخی خانواده‌ها با آن مشکل دارند.

تعریف

شب ادراری مساله ای شایع است و به از دست دادن کنترل ادرار فقط در شب اطلاق می‌شود، و بسیار عادی است که در موقعیت‌ها و شرایط زمانی نامناسب  رخ دهد؛ و در پسرها 3 برابر بیشتر از دخترهاست. شب ادراری از 5 سالگی به بعد، قابل بررسی است. کودکان با ناتوانی ذهنی هم باید به سن ذهنی 4 سال برسند تا بتوان آموزش و مداخله را برای درمان شب ادراری شروع کرد. برای تشخیص کودک 5-6 ساله باید حداقل ماهی 2 بار و یا بیشتر و کودکان بزرگتر حداقل 1 بار یا بیشتر در ماه شب ادراری داشته باشند.

شیوع شناسی

15 تا 20 درصد کودکان مبتلا به شب ادراری هستند. 8 درصد از پسرهای 12 ساله و 4درصد از دخترهای 12 ساله ممکن است شب ادراری داشته باشند؛ و تنها 1 تا 3 درصد از نوجوانان ممکن است شب ادراری داشته باشند. ممکن است 15 تا 20 درصد هم در دفع ادرار ناتوان باشند، که البته شیوه های درمان یکی است.

سبب شناسی

چنانچه گفته شد عوامل چندگانه ای می توانند علت شب ادراری باشند از جمله:

• ژنتیک و عوامل خانوادگی

ژنتیک یک علت قوی است. یک مطالعه مروری نشان داده است که اگر هر دو والدین در کودکی شب ادراری را تجربه کرده باشند، فرزندشان 77 درصد احتمال دارد شب ادراری داشته باشد. اگر یکی از والدین چنین تجربه ای را داشته باشد کودک 43 درصد احتمالا شب ادراری خواهد داشت؛ و 15 درصد وقتی والدین هیچ یک شب ادراری را تجربه نکرده باشند. یک مطالعه دیگر معتقد است 65 تا 85 درصد کودکان با سابقه ژنتیکی ممکن است شب ادراری داشته باشند، و اگر فقط پدر چنین سابقه ای را داشته باشد ممکن است 7.1 درصد کودک هم مبتلا باشد و در صورت ابتلای مادر احتمال 5.2 درصد است.

• عوامل روان‌شناختی

شب ادراری یک وضعیت روانشناختی است. به نظر می‌رسد مشکلات روانشناختی و شب ادراری رابطه چرخه ای داشته باشند یعنی یک سری عوامل روانشناختی علت شب ادراری، و شب ادراری هم علت پاره ای از مشکلات روانشناختی باشند. لزوما بین شب ادرارها مشکلات هیجانی بیشتر نیست. برای اغلب کودکان شب ادراری یک اعتراض نیست.

• مشکلات مثانه

هر چند اغلب مطالعات نشان دهنده تفاوتی بین ساختار مثانه کودکان با شب ادراری بدون شب ادراری نیست اما برخی پژوهش ها نشان می دهند ممکن است، ظرفیت مثانه کودکان با شب اداری کمتر باشد.

• آرژنین واسپروسین

بدیهی است که رشد طبیعی باعث شکل گیری ریتم منظم ترشح هورمون آرژنین واسپروسین باشد. اما ممکن است این هورمون در شب ها کم ترشح شود. کم ترشح شدن این هورمون در شب ها باعث شب ادراری می‌شود. کم ترشح شدن این هورمون توانایی مثانه را در نگهداری ادرار  تا صبح کاهش می دهد.

• اختلالات خواب

موارد بالا تنها علل شب ادراری نیستند، بسیاری از مطالعات تفاوتی در ریتم خواب کودکان با و بدون شب ادراری نشان نداده اند. با این حال یک مطالعه زمینه یابی نشان داد والدین معتقدند خواب بچه هایی که شب ادراری دارند سنگین تر است، و یک مطالعه زمینه یابی دیگر هم نشان داد که بچه های مبتلا به شب ادراری خواب‌های آشفته، راه رفتن در خواب و گریه‌های شبانه بیشتری دارند.

تشخیص

برای تشخیص دقیق، اطلاعات دقیقی باید در مورد تاریخچه در کنار معاینات پزشکی گرفته شود، تا علل پیچیده پیدایش شب ادراری مشخص شود. علل شب ادراری می‌تواند شامل نابهنجاری‌های نخاعی، عفونت مثانه، و یا نقایص مربوط به جنسیت در کودکان باشد. علاوه بر این موارد ممکن است کودکان مبتلا به یبوست های مزمن یا انسداد مجاری ادراری در معرض شب ادراری باشند.

از والدین باید در مورد تاریخچه خانوادگی و تاریخچه پزشکی کودک سوال شود، سوالات  دقیق به علت شناسی و درمان کمک می‌کند.

والدین اغلب از عادات روزانه دفع کودکان اطلاع دقیقی ندارند (تعداد دفعات دفع، فواصل و …). بنابراین شاید لازم باشد عادات دفع برای یک هفته ثبت شوند. خانواده باید ثبت کند که کودک در روز چند بار دستشویی می‌رود و یا مثانه را خالی می‌کند و در شب چند بار و در چه ساعاتی؟ در حالی که برای درمان اطلاعات دقیق لازم است.

معاینات و آزمایش‌های کودکان با شب ادراری، اغلب طبیعی است. با این حال معاینات و آزمایش‌ها ضروری است؛ چرا که باید مشخص شود نقایص عصبی و زیستی وجود ندارد.

درمان 

درمان های غیر دارویی 

1. زنگ هشدار: استفاده از زنگ هشدار از 1938 تا کنون در جریان است.زنگ هشدار از موثرترین راه‌های درمان است  و در مقابل سایر روشها به موفقیت 75 درصدی دست یافته است. مکانیسم تاثیر تقویت منفی و اجتناب است. برای درمان با زنگ هشدار حداقل 15 هفته زمان لازم است.متاسفانه درمان با زنگ هشدار 10 تا 30 درصد ممکن است با شکست مواجه شود. پیش‌بین‌های احتمالی شکست عبارتند از: وضعیت خانوادگی نامطلوب یا هرج و مرج در خانواده، مشکلات رفتاری در کودک، اضطراب بالای مادر، عدم اعتقاد به اهمیت شب ادراری از طرف والدین و کودک، تحصیلات و وضعیت اجتماعی-اقتصادی پایین والدین.

با پیشرفت تکنولوژی اشکال جدید و کاراتری از زنگ‌ها و هشداردهنده‌ها در دسترس هستند.

2. نظام‌های تقویت مثبت: در یک نظام تقویت مثبت، کودک هر شب که خشک بماند و شب ادراری نداشته باشد، در یک جدول از قبل تعبیه شده برچسبی چسبانده می‌شود. جدولی که به کودک توضیح داده شده که در ازای هر شب خشک ماندن برچسبی در آن چسبانده خواهد شد و چناچه تعداد برچسب‌ها از تعدادی بیشتر شود جایزه‌ای خواهد گرفت. یک راه دیگر می‌توانداستفاده از راهبرد تکمیل یک شکل باشد، و کودک به ازای هر شب خشک ماندن نقاطی از شکل را به هم وصل کند و وقتی شکل تکمیل شد جایزه بگیرد.

3. آموزش مسئولیت:در این راهبرد، به تناسب سن مسئولیت‌هایی به دور از تنبیه به ازای پیامد طبیعی شب ادراری به کودک داده می‌شود. ممکن است از کودک کوچکتر فقط خواسته شود ملحفه‌ها را جمع کند و بلافاصله دوش بگیرد و از کودک بزرگتر علاوه بر این‌ها خواسته شود ملحفه‌ها را بشوید.

یک مطالعه نشان می‌دهد 23 تا 36 درصد والدین از تنبیه به عنوان اولین روش مداخله در شب ادراری استفاده می‌کنند. در کنترل شب ادراری آموزش خانواده ضروری است. والدین و کودک باید بدانند که شب ادراری مشکلی رایج است و والدین باید آموزش ببینند که کودک را سرزنش نکنند یا او را دچار احساس شرم نکنند.

زمان پاسخ‌دهی به مداخلات به تفاوت‌های فردی کودکان بستگی دارد. ممکن است کودکی خیلی زود به مداخلات پاسخ دهد و کودک دیگری زمان بیشتری برای پاسخ دهی نیاز داشته باشد. بچه های کوچکتر ممکن است زود نا امید شوند. انگیزه داشتن و حفظ انگیزه برای کودک و خانواده برای درمان بسیار مهم است. چنانچه کودک انگیزه کافی نداشته باشد باد درمان تا زمان حل ایجاد انگیزه به تعویق انداخته شود. عامل موفقیت افزای بعدی اعتماد خانواده به درمان است، مطالعات نشان داده‌اند که چنانچه والدین به درمان اعتماد داشته باشند، موفقیت درمان بیشتر خواهد شد.  تعداد دفعات تخلیه روزانه مثانه می‌تواند پیش بین خوبی باشد. کودکانی که در طول روز بیشتر به دستشویی می‌رود یعنی حجم مثانه کوچک است و همین موضوع باعث می‌شود، این کودک  به خاطر عملکرد ضعیف و حجم کم مثانه تعداد شب‌های کمتر خشک باشد یا اصلا هیچ شبی خشک نماند .

منابع مالی، انگیزه خانواده، ثبات وضعیت خانه باید در مورد انتخاب درمان در نظر گرفته شود. آموزش مداوم باید بخشی از درمان باشد. برای زنگ هشدار موفقیت بالاتر و بازگشت کمتری گزارش شده است. توصیه می‌شود درمان‌های دارویی حتما به همراه درمان‌های غیر دارویی استفاده شوند؛ چرا که در نهایت کنترل ادرار شبانه یک مهارت است که با دارو آموخته نمی‌شود.

جهت مشاوره و درمان مشکلات شب ادراری کودک خود با شماره تلفن های زیر تماس بگیرید:    02634431369

منبع : Thiedke, C. C. (2003). Nocturnal enuresis. American family physician, 67(7), 1499-1506

قصه درمانی گروهی در افزایش عزت نفس کودکان موثر است

کلینیک مشاوره و کاردرمانی آینده در کرج در راستای توانمند سازی کودک و ارتقا سلامت روان کودکان برگزار میکند:

کلاس های قصه درمانی گروهی برای کودکان 4 تا 13 سال با هدف استفاده از هنر و قصه به منظور:

• پرورش خلاقیت
• تقویت تخیل
• پرورش حواس
• تقویت اعتماد به نفس
• تقویت مهارت های ارتباطی و اجتماعی
• تقویت مهارت های کلامی
• کاهش مشکلات رفتاری

در کلینیک آینده واقع در چهارراه طالقانی (جهانشهر) کرج برگزار میگردد.

جهت ثبت نام با شماره:  02634431369  تماس بگیرید.

مدرس دوره سرکار خانم مهدیه رییسی کارشناس ارشد مشاوره با بیش از 10 سال سابقه کار در آموزش و پرورش میباشد.