آیا کاردرمانی کرج میتواند اختلال پردازش حسی کودک را درمان کند؟
شما با خواندن این مقاله با علل و علامت های اختلال پردازش حسی و راهکارهای درمان آن توسط کاردرمانگران کرج و همچنین مدیریت آن در خانه آشنا میشوید.
مریم 3 ساله هر زمان که موهایش را کوتاه می کند یا ناخن هایش را کوتاه می کند، سر و صدا می کند.
آترین 7 ساله به راحتی سفر نمی کند و تعادل ضعیف و حرکات ناهماهنگ دارد.
مهدی 11 ساله هر وقت صداهای ناگهانی یا بلندی می شنود فرار می کند یا زیر میز شیرجه می زند.
آنچه این کودکان تجربه می کنند می تواند علائم اختلال عملکرد حسی باشد که به عنوان اختلال پردازش حسی (SPD) شناخته می شود.از آنجایی که اختلال پردازش حسی (SPD) در حال حاضر به عنوان یک وضعیت پزشکی طبقه بندی نمی شود، افراد و حتی متخصصین زیادی از این اختلال یا نحوه درمان مناسب برای آن آگاه نیستند. در صورت عدم درمان، SPD میتواند کیفیت زندگی کودکان و نوجوانان را از جنبه‌های مختلف، مانند مشارکت در فعالیت‌های زندگی روزمره، عملکرد در مدرسه، رفتار اجتماعی و تعامل با دیگران تحت‌تاثیر قرار دهد. این چالش ها ممکن است حتی تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشند.
یکی از رایج ترین مداخلات درمانی مورد استفاده برای مشکلات پردازش حسی، رویکرد یکپارچگی حسی است. که معمولاً توسط یک کاردرمانگر حسی در کرج انجام می شود. در ادامه بخوانید که اختلال یکپارگی حسی کودک چیست و چگونه کاردرمانی می تواند به کودکان مبتلا به SPD کمک کند.
اختلال پردازش حسی (SPD) چیست؟
اختلال پردازش حسی یا اختلال عملکرد یکپارچگی حسی، یک وضعیت عصبی است که در آن فرد در ثبت، پردازش و پاسخ مناسب به محرک ها یا اطلاعات دریافتی از طریق حواس مشکل دارد. این اختلال زمانی اتفاق می‌افتد که نورون‌های حسی بد کار میکنند.که میتواند منجر به رشد ضعیف مهارت‌ها، اختلال تنظیم هیجان و افت یادگیری شود.
ما 8 نوع سیستم حسی داریم که مغز ما باید آنها را برای تعامل مناسب با محیط خود درک کند. این سیستم های حسی شامل موارد زیر است:
- سیستم بصری (بینایی)
- سیستم شنوایی (شنوایی)
- سیستم لمسی (لمسی)
- سیستم بویایی (بویایی)
- سیستم چشایی (طعم)
- سیستم دهلیزی-تعادلی (حس حرکت، موقعیت سر و جهت گیری فضایی)
- سیستم حس عمقی (احساس از عضلات یا مفاصل)
- Interroception (درک احساسات از داخل بدن یا عملکرد اندام های داخلی)
اگر در نحوه دریافت و پردازش محرک‌ها توسط سیستم‌های حسی اختلالی وجود داشته باشد، ممکن است کودک بیش حس یا کم حس شود و به راحتی حواسش پرت شود. اختلال حسی تا حد زیادی زندگی عادی و استقلال عملکردی آنها را مختل کند.
اختلال پردازش حسی می تواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد، اگرچه معمولاً در کودکان، به ویژه در کودکان دارای تأخیر رشد، اختلالات رشدی یا مشکلات رفتاری، از جمله مبتلایان به اختلال طیف اوتیسم و بیش فعالی در کرج دیده می شود.
علل و علائم SPD (اختلال پردازش حسی) در کودکان چیست؟
اغلب، کودکان مبتلا به SPD در مهارت ها و توانایی های مهم مورد نیاز برای دستیابی به موفقیت از نظر تحصیلی و اجتماعی اشکال دارند. که این موضوع باعث کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس و سایر مسائل عاطفی – اجتماعی میشود که می تواند بر رشد و کیفیت زندگی کودک تأثیر منفی بگذارد.
علت اختلال یکپارچگی حسی در کودکان چیست؟ علت دقیق اختلال پردازش حسی مشخص نیست. اگرچه برخی از محققان حساسیت بیش از حد به نور و صدا را به ژن ها مرتبط یافته اند. مطالعاتی نیز وجود دارد که نشان می‌دهد کودکانی که نارس به دنیا می‌آیند یا در بدو تولد دچار عوارضی می‌شوند، ممکن است مشکلات پردازش حسی را تجربه کنند. اعصاب آسیب دیده به دنبال آسیب مغزی یا نخاعی نیز می تواند منجر به SPD شود.
اختلال یکپارچگی حسی ممکن است یک یا چند حواس را تحت تاثیر قرار دهد. کودکان مبتلا به SPD بسته به حواس تحت تاثیر، میتوانند بیش از حد یا کمتر پاسخ دهند. دو نوع اختلال پردازش حسی عبارتند از:
- (Hypersensitivity) بیش حسی که عبارت است از حساسیت بیش از حد و پاسخ دهی بیش از حد به محرک ها.
- Hyposensitivity) ) کم حسی که عبارت است از کم حساسیتی و عدم پاسخگویی به محرک ها.
برخی از علائم یا نشانه های رایج اختلال پردازش حسی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- حساسیت مفرط
- افزایش حساسیت و واکنش بیش از حد به بعضی از منظره ها، صداها یا مزه ها، به عنوان مثال. از خوردن انواع خاصی از غذاها به دلیل بافت آنها خودداری میکنند.
- ترس یا بیزاری از لمس شدن یا در آغوش گرفته شدن
- پرهیز از نزدیکی با دیگران
- ترس شدید از بالا رفتن یا افتادن
- تعادل ضعیف
- لمس مداوم افراد و اشیاء را لمس کنید، حتی زمانی که نامناسب است
- آستانه درد بالا( انگار متوجه درد نمی شوند)
- میل به هیجان
- دست و پا چلفتی بودن یا حرکات ناهماهنگ
- عدم احساس فضای شخصی یا مرز
- لذت بردن از بازی های مبتنی بر حرکت ، به عنوان مثال. پریدن، پرش و غیره
- بی قراری
اغلب این کودکان اغلب مضطرب هستند و قادر به مدیریت تغییرات نیستند. همچنین ممکن است به دلیل ناتوانی در پردازش و پاسخ دادن به محرک های حسی، دچار کج خلقی شوند.
اگرچه برخی از این علائم ممکن است توسط کودکان به طور طبیعی تجربه شود. اما برای آن که بدانیم آیا کودک اختلال حسی دارد، علایم بالا باید دائما رخ دهند و شدید باشند به طوری که که فعالیت‌های روزانه را مختل کند یا بر فعالیت‌های روزانه تأثیر منفی بگذارد باید جدی گرفته شود. و والدین هر چه سریع تر به دنبال درمان مناسب و کاردرمانی حسی باشند.
چگونه کاردرمانی حسی کرج برای کودکان مبتلا به اختال پردازش حسی مفید است؟
کاردرمانی حسی کرج چیست؟ هدف کاردرمانی این است که کودکان را در فعالیت‌های بدنی سرگرم‌کننده و معنادار درگیر کند تا پاسخ‌های تطابقی را نسبت به محرک های حسی مختلف ایجاد کند که بتوانند ورودی حسی خود را تنظیم کنند. با تکرار جلسات کاردرمانی در کرج به مرور زمان، کودکان این توانایی را خواهند داشت که این پاسخ های مناسب را به موقعیت های مختلف تعمیم دهند. بدین ترتیب میتوانند در فعالیت ها و تعاملات روزمره مشارکت بهتری داشته باشند.
رویکرد کاردرمانگران
کاردرمانگران با رویکرد یکپارچگی حسی در کرج SI (درمان یکپارچگی حسی در کرج) را برای درمان SPD اتخاذ می کنند. درمانگران جلسات را در یک اتاق کاردرمانی با وسایل حسی برگزار میکنند. کودکان را درگیر در فعالیت های بدنی میکنند تا کودکان به صورت ساختاریافته و پیشرونده در معرض محرک‌های مختلف قرار گیرند. تا زمانی که سیستم عصبی آنها به تحریک عادت کند و کودک بتواند محرک های حسی را به خوبی پردازش کند و به محرک ها به طور مناسب و مؤثرتر واکنش نشان دهند.
روش Floortime
یکی از روش های موثر مورد استفاده درمانگران، Floortime است که نوعی بازی درمانی در کرج است. این درمان بر اساس یک مدل رشدی، تفاوت فردی و مبتنی بر رابطه است. بازی روی زمین با کودک انجام میشود، جایی که درمانگر از کودک پیروی می‌کند، با درگیر شدن در فعالیت‌ها یا بازی با اسباب‌بازی‌هایی که کودک به آنها علاقه دارد، اقدامات کودک را تقلید می‌کند و چالش‌هایی را برای افزایش یادگیری ایجاد می‌کند. این روش کاردرمانی می تواند به کودک کمک کند تا مهارت های بین فردی، ارتباطی و تفکری را توسعه دهد و تقویت کند و همچنین تعامل، ارتباط و تعامل بین کودک و درمانگر یا والدین/مراقب را افزایش دهد. و از همه مهم تر این که برای کودک لذت بخش است.
نحوه ارزیابی در کلینیک آینده
در کلینیک آینده کرج کاردرمانگران ما ابتدا یک ارزیابی حسی از کودک انجام می‌دهند و با والدین مصاحبه میکنند تا نقاط قوت، ضعف و محرک‌هایی را که کودک به آنها حساس هستند شناسایی کنند. و بر اساس این اطلاعات یک برنامه مداخله ویژه با توجه به ضعف ها و قوت های موجود تدوین میکنند. درمان یکپارچه‌سازی حسی در کرج در اتاق کاردرمانی که به انواع تجهیزات معلق مانند تاب، نردبان، تونل، توپ‌های درمانی و غیره مجهز هستند انجام می شود تا به کودکان درمان‌های محرک حسی و سرگرم‌کننده را ارائه دهیم.
نکته مهم : چگونه SPD را در خانه مدیریت می کنید؟
ما 5 نکته را به اشتراک می گذاریم که چگونه می توانید اختلال پردازش حسی فرزندتان را در خانه بهتر مدیریت کنید. این نکات یک راهنمای کلی هستند و باید متناسب با سن، شرایط، نیازها و توانایی یادگیری کودک شما تنظیم شوند. اگر کودک شما به یک کاردرمانگردر کرج مراجعه می کند، با درمانگر مشورت کنید:
۱ – محیطی امن و مساعد برای فرزندتان در خانه ایجاد کنید.
برای کودکان بیش از حد حساس، آنها به فضا یا مکانی نیاز دارند که بتوانند هر زمان که می ترسند یا به لحاظ حسی تحریک پذیر می شوند، آرام شوند. در حالی که برای کودکان کم حس، این فضا جایی است که می توانند حواس خود را بدون صدمه زدن یا صدمه زدن به دیگران تحریک کنند. به عنوان مثال، می توانید برای کودکی که به نورهای روشن حساس است، نورپردازی سبک تر نصب کنید یا برای کودکی که دوست دارد بپرد ، فضای مشخص شده را با کوسن ها پر کنید.
۲ – بازی و فعالیت های حسی داخل خانه را برنامه ریزی و اجرا کنید.
فعالیت های حسی می تواند به سرگرم نگه داشتن فرزند شما کمک کند، به او اجازه دهید سرگرمی زیادی داشته باشد. برخی از این فعالیت ها شامل خمیر بازی، نقاشی با رنگ انگشتی، پازل و جعبه های شنی است. می توانید ایده های بازی بیشتری را در اینجا دریافت کنید.
۳ – کیسه ای از وسایل راحتی تهیه کنید.
اقلامی را در اختیار داشته باشید که می دانید به کودک شما آرامش می دهد و به او کمک می کند تا با محرک های بیرونی (یا فقدان آن) کنار بیاید. به عنوان مثال، یک بالش راحتی، اسباب بازی حسی و عروسک و غیره. چه در خانه و چه در حال حرکت در ماشین، می توانید این کیف را در دست داشته باشید تا به آرامش یا درگیر شدن فرزندتان کمک کند.
۴ – صبور باشید و به آرامی پیشرفت کنید.
به کودک خود فرصت دهید تا تغییرات جدید را بپذیرد. بسیاری از کودکان مبتلا به SPD به خوبی با تغییرات کنار می آیند، بنابراین هنگام ایجاد تغییرات جدید، چه در خانه یا خارج از خانه، از قبل به کودک خود اطلاع دهید و آن را آهسته انجام دهید. به عنوان مثال، اگر فرزندتان را به مکانی جدید می آورید، این کار را در زمانی انجام دهید که روحیه کودک خوب است یا افراد غریبه کمتری در اطراف هستند. پیشرفت آهسته به کودک شما امکان می دهد زمان و فضای کافی برای سازگاری با تغییرات جدید، خواه مکان، موقعیت یا افراد باشد.
۵ – اجرای انضباط مناسب.
رفتارهای حسی جویی ناشی از میل به تحریک حسی است، در حالی که رفتارهای اجتنابی حسی ناشی از نیاز به آرام شدن یا تسکین در اثر تحریک بیش از حد است. گاهی اوقات، این رفتارها می تواند نامناسب، مخرب یا حتی خطرناک باشد. نمونه هایی از رفتارهای نگران کننده حسی می تواند شامل صداهای بلند کودک در مکان های عمومی یا پریدن از روی میز باشد. یا در موارد رفتارهای اجتنابی حسی، کودک ممکن است در مکانی پر سر و صدا و شلوغ آشفته شود یا هر زمان که در حال خوردن غذایی است که دوست ندارد، استفراغ کند.
پیشگیری و تذکر دادن به رفتار نادرست برای حفظ امنیت کودک یا آموزش به کودک برای خودداری از این رفتار نامطلوب مهم است. اما باید بدانید که استفاده از روش‌های انضباطی معمول مثل داد زدن یا تنبیه کردن و غر زدن و … مؤثر نخواهد بود و حتی میتواند نتیجه عکس داشته باشد، زیرا کودک نمی‌داند که چگونه شرایط خود را مدیریت کند.
ابتدا می توانید تعیین کنید که آیا این رفتار ارزش وقت و توجه را دارد یا خیر! اگر چیزی است که باید با آن برخورد کرد، علت رفتار یا محرک را شناسایی کنید تا بتوانید فرزندتان را به یک رفتار جایگزین هدایت کنید و به او توضیح دهید که چرا این رفتار جایگزین بهتری است.
درباره کلینیک آینده کرج
ما یک مجموعه فعال و پرانرژی شامل کاردرمانگر و گفتاردرمانگر و روانشناسان باتجربه هستیم که مشتاق هستیم به کودکان و بزرگسالان برای داشتن زندگی با کیفیت و معنادار کمک کنیم. درمان ما مبتنی بر علم روز روانشناسی و کاردرمانی و گفتاردرمانی در استان البرز و شهر کرج است و مرکز ما مجهز به امکانات مدرن است که شامل یک اتاق کاردرمانی حسی و حرکتی به همراه اتاق تاریک و تجهیزات توانبخشی شناختی و به روزترین تست های روانشناسی و تست هوش و تست توجه و بیش فعالی و مجموعه ای گسترده از مواد و منابع آموزشی است. جلسات درمانی در محیطی مساعد برگزار می شود که تمرکز و درمان بهتری را ممکن می سازد. ما متعهد هستیم که مشتریان و اعضای خانواده آنها بهترین کاردرمانی و گفتاردرمانی و مشاوره کودک را در کرج دریافت کنند.
برای رزرو نوبت مشاوره کودک و کاردرمانی و گفتاردرمانی در کرج با شماره زیر تماس بگیرید:
02634431369
کلینیک آینده
